Bijenzwermen, wat is dat precies?

Imkers en geïnteresseerden in bijen hebben het in het voorjaar heel vaak over ‘bijenzwermen’. Het lijkt of iedereen weet wat daar mee bedoeld wordt, maar wat is dat ‘zwermen’ nou precies. Aan de hand van mijn ‘leermoment’ op koningsdag 2020 zal ik dat proberen uit te leggen.

In de winter worden er geen jonge bijen geboren en wordt het volk eigenlijk alleen maar kleiner. Imkers zorgen er voor dat de ruimte in bijenkasten ook kleiner is, zodat de bijen dicht bij elkaar zitten en het warm houden in het broednest.

In het voorjaar vliegen de bijen uit om stuifmeel en nectar te halen en tegelijkertijd worden de jonge bijen geboren. Het bijenvolk wordt weer groter en dus moet de imker zorgen dat er voldoende ruimte is voor alle bijen. Is de ruimte te klein, dan wil een deel van het volk gaan ‘verhuizen’ naar een andere plaats. Het ‘verhuizen’ is dan een bijenzwerm.

De ruimte in de bijenkast is dus belangrijk, maar ook de ‘mogelijke’ geboorte van een nieuwe koningin. In het voorjaar kunnen bijen eitjes en later larven zo verzorgen dat een nieuwe koningin geboren gaat worden. Dit is het natuurlijke proces om een koningin die geen of te weinig eitjes legt te vervangen. Lastige is dat ook nieuwe koninginnen geboren kunnen worden als de koningin nog wel goed legt. Imkers halen ‘koninginnendoppen’ weg zodra ze deze in de kast zien, hierdoor wordt geen nieuwe koningin geboren.

Dan het leermoment van koningsdag 2020. De nieuwe bijenkast (intussen met de bijnaam, ‘de UFO’) doet het heel goed en het bijenvolk groeit erg snel. Een aanpassing in de bijenkast was dus nodig en daarom ging de kast open. De bijen reageerden ineens alsof de oude koningin uitvloog en zo’n 5.000 bijen vlogen rond. Gelukkig waren de bijen na 15 minuten weer terug bij de kast en zijn ze weer naar binnen gekropen. Dit had niet gemoeten en dankzij hele fijne buren is het hierbij gebleven. Op de foto zijn de bijen te zien die de kast weer in gaan.